Vers

De eerste weken in Suriname vond ik het een beetje raar; elk stuk groente of fruit dat er mooi en gaaf uitzag werden door mijn oma en tante bewonderd. Ik dacht: zo bijzonder is het toch niet? Ik wil eieren kopen, maar deze moeten op een bepaalde plek gekocht worden, want op de markt in de buurt zijn ze niet zo vers. Ik dacht: een beetje meer of minder vers is toch geen ramp? Als ik fruit had gekocht werd het elke dag geïnspecteerd en kreeg ik op een bepaalde dag te horen: het moet nu gegeten worden hoor. Ik dacht: wat maakt een dagje eerder of later nou uit? Niemand die ik ken koopt vis op de markt. Ik dacht: daar zou het toch juist vers moeten zijn? Er worden pakken suiker aangevuld op de Combemarkt, ik neem een van de nieuwe pakken mee en de jongen bij de kassa bekijkt de zak vol aandacht en zegt: hé, dit is verse suiker man’. Vanwaar toch die preoccupatie met versheid? Inmiddels weet ik wel beter. Als ik vandaag de rijpe manja niet eet, is hiervan morgen nog een kwart eetbaar, de rest is bedorven, maar had ik het gisteren gegeten dan was het nog een beetje te groen. Als ik vandaag de mooie groene kousenband niet klaarmaak, dan is het morgen rijp en niet meer lekker. Als ik spaghetti in de supermarkt ga kopen, kijk ik twee keer voordat ik grijp, anders heb ik een handjevol mijten er gratis bij. Het verval van alles wat kan bederven gaat ontzettend snel in de tropen. Ook bij gebouwen; het onderhoudsplan is enorm, daarom begint men er wellicht niet eens aan. Paramaribo staat daarom ook vol met vervallen houten huizen. En als ze dan eens een mooie wit geverfde stenen schutting hebben, dan is het na enige tijd verweerd en ziet het er gewoon niet meer uit. Gisteren was ik op bezoek bij m’n naar Suriname geremigreerde tante en was ik toeschouwer van een fantastisch staaltje van verval. In Suriname is het de gewoonte dat je je schoenen buiten de deur laat. Maar het is aangenamer om binnen met slippers te lopen. M’n tante vroeg of ik een paar slippers wilde lenen; ze had nog een paar dat ze had bewaard in een plastieke zak. Toen ze met de zak kwam en deze opende, stonden we stom van verbazing: de zool van de slipper was helemaal verpulverd. Hoe kan dit nou? Zij begon te lachen en zei: Aaai, zie je, de tropen jonge, niets blijft hier goed.
Toch denk ik dat ik het probleem rondom versheid wel overleef. Verse producten trekken mij op natuurlijke wijze aan, al mijn vriendjes waren ook een paar jaar jonger, hihi. Alle gekheid op een satéstokje (zoals mijn neef Chris heel mooi zegt), de verste markt in Suriname is volgens mij de Kwattamarkt. Alleen als ik daar al aankom wordt ik bijzonder vrolijk. Vers fruit en groente lacht me toe en roept: koop mij, neem me mee, maak me klaar, eet me op! Ik moet me daar altijd bedwingen om niet met meer weg te gaan dan ik kan dragen. Wat ook bijzonder is aan deze markt, die alleen op de woensdag en zondagmorgen is, er is daar een eetzaal die omringd is met allerlei kraampjes met overheerlijk eten. Mijn eerste stopplaats op de kwattamarkt is daarom de Javaanse kraam voor een ontbijt met saoto-soep, telo, bakabana, of zelfs een portie bami.
Op de foto’s: de verpulverde slipper; 3x kwattamarkt: de Javaanse kraam (op is op!), mijn tevreden kop na een heerlijke saoto soep, zelfs al zijn die swiepie’s achterin vers, weet ik niet of ik ze durf te eten; een andere markt (zuid) die ik gisteren voor het eerst heb bezocht. Overigens, in Suriname koop je op de markt een hoopje fruit of groente, je mag de hoop zelf uitkiezen.